„Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza uważany jest za epopeję narodową. Obecnie toczy się spór, czy tekst ten może być uznawany za epos.
By dany utwór mógł być nazywany epopeją, musi spełniać kilka warunków. Przede wszystkim musi być to utwór długi, który przedstawia epicką przeszłość wspólnoty, lub dzieje bohatera na tle ważnych dla niej wydarzeń i ma swoje źródło w tradycji, mitach i legendach. Świat przedstawiony eposu oddziela od płaszczyzny narratora wyraźny dystans czasowy. Ważnymi wyznacznikami jest także jednorodność stylowa i patetyczność nastroju. Epos powinien być pisany wierszem epickim. Znaczącym elementem jest także cudowność integrująca w przebieg fabuły.
Utwór Mickiewicza nie spełnia wszystkich tych warunków. Mickiewicz przede wszystkim nie zachował zasady jednorodności stylowej poematu. Realizując postulat synkretyzmu gatunkowego wykorzystał w swoim dziele elementy poematy opisowego, poematu heroikomicznego, komedii miłosnej i komedii charakterów, powieści historycznej czy liryki osobistego wyznania.
Każdy epos powinien rozpoczynać się apostrofą do bóstwa, z prośbą o natchnienie. W przypadku „Pana Tadeusza” Mickiewicz w Inwokacji zwraca się nie do Muzy, lecz do swojej ojczyzny – Litwy. Zwrot do bóstwa, w tym przypadku do Matki Boskiej pojawia się dopiero w dalszej części Inwokacji.
Jednak mimo takiego swobodnego potraktowania tradycji gatunku, autor wykorzystał wiele elementów klasycznego eposu. Przede wszystkim akcja utworu rozgrywa się w momencie przełomowym dla polskiego narodu. Polacy oczekują na wybuch wojny z Rosją, a Napoleon wyrusza na Moskwę. Wszystko to ma się przyczynić do odzyskania przez Polskę niepodległości. Tym przełomowym momentem jest także przemiana obyczajowości szlacheckiej. Za przyznaniem „Panu Tadeuszowi” miana eposu przemawia także fakt, iż jest on napisany trzynastozgłoskowcem, będącym epickim metrum, szczegółowość opisów a także dystans trzecioosobowego narratora do przedstawionych wydarzeń, w których układzie najważniejszym momentem jest bitwa.